Park w Warszawie w gronie najlepszych w Europie. To jeden z symboli stolicy

Zbliża się rozstrzygnięcie konkursu The European Prize for Urban Public Space 2024 dla najlepiej zaprojektowanych przestrzeni publicznych. W finale znalazło się jedno założenie urbanistyczne z Polski.

Znamy finalistów tegorocznej edycji konkursu Europejska Nagroda dla Przestrzeni Publicznych. W gronie pięciu finałowych założeń urbanistycznych z całej Europy znalazło się również jedno miejsce z Polski – Park Akcji „Burza", znajdujący się pod Kopcem Powstania Warszawskiego w Warszawie.

Park pod Kopcem Powstania Warszawskiego w Warszawie wyróżniony

Europejska Nagroda dla Przestrzeni Publicznych (The European Prize for Urban Public Space) to organizowany od 2000 roku konkurs, w którym co dwa lata nagradza się najlepiej zaprojektowane przestrzenie publiczne. Organizatorem konkursu jest Centrum Kultury Współczesnej w Barcelonie (Centre de Cultura Contemporània de Barcelona).

Jury, w którym zasiadają znani urbaniści i architekci z całej Europy, docenia takie cechy projektów jak innowacyjność i pozytywną zmianę, jaką wnosi dana przestrzeń. Chodzi zarówno o poprawę jakości życia mieszkańców, jak i wkład w rozwój miasta.

Do tegorocznej edycji konkursu zakwalifikowano 297 projektów z 35 krajów w Europie. Z tego grona wyłoniono pięć realizacji w kategorii ogólnej. Po raz pierwszy w historii konkursu wybrano też pięć projektów w kategorii „Wybrzeże", skierowanej do miast nadmorskich, które mierzą się ze skutkami zmian klimatycznych.

W kategorii ogólnej do finałowej piątki dostała się jedna realizacja z Polski – Park Akcji „Burza" pod Kopcem Powstania Warszawskiego, znajdujący się przy ulicy Bartyckiej na warszawskim Mokotowie. Autorami projektu są architekci z pracowni topoScape i Archigrest z Warszawy.

Zdaniem jurorów park po rewitalizacji stanowi udany przykład tego, jak połączyć miejsce pamięci z przestrzenią publiczną, która nie tylko edukuje na temat wojennej historii Warszawy, ale w której również można w przyjemny sposób spędzić wolny czas. Jury doceniło też aspekt ekologiczny całego założenia.

Kopiec Czerniakowski z Parkiem Akcji „Burza" zdobył w tym roku nagrodę architektoniczną prezydenta Warszawy – nagrodzono go Grand Prix, a także wyróżnieniami za projektowanie przestrzeni publicznej i za rozwiązania proekologiczne.

Park Akcji „Burza" w Warszawie: miejsce pamięci i spotkań

Rewitalizacja Parku Akcji „Burza" zakończyła się latem 2023 roku. Poprzedził ją konkurs na zagospodarowanie tego terenu, który w 2019 rozpisały władze Warszawy – i który wygrała propozycja architektów z topoScape i Archigrestu. Prace objęły między innymi zwiększenie bioróżnorodności poprzez nowe nasadzenia i interwencje melioracyjne, a także wykorzystanie gruzobetonu pochodzącego z czasów wojny.

Część tego budulca tworzy sam kopiec – obecnie można w nim dostrzec takie elementy jak cegły, kafle piecowe czy tralki. Z czasem to wszystko przykryje zieleń, natomiast większe fragmenty wyeksponowano na terenie parku, a także opatrzono opisami. Część z tych elementów znajduje się w Alei Godziny "W", która wiedzie na szczyt kopca.

Wcześniej Kopiec Powstania Warszawskiego funkcjonował pod nazwą Kopca Czerniakowskiego. Powstał po II wojnie światowej poprzez sukcesywne zwożenie gruzu ze zburzonych warszawskich budynków. Z czasem wzniesienie zarosło drzewami i krzewami.

Powstaniec warszawski i architekt Eugeniusz Ajewski doprowadził do budowy pomnika na szczycie kopca — symbolu Polski Walczącej. Obszar wokół niego miał służyć celom rekreacyjnym – i taką właśnie funkcję park pełni także dziś.

Oprócz Parku Akcji „Burza" do finału konkursu dostały się: promenada Boca de la Mina w hiszpańskim mieście Reus, siedem interwencji urbanistycznych w miasteczku Castel San Pietro w Szwajcarii, kompleks „Chapex" w Charleroi oraz rewitalizacja Lasu Miejskiego w Tbilisi. Ogłoszenie zwycięskiego projektu nastąpi 29 października 2024 roku siedzibie Centrum Kultury Współczesnej w Barcelonie.