ZUS można skarżyć u jego prezesa

Zarzut, że postępowanie prowadzone przez oddział ZUS było nieprawidłowe, będzie można kierować do szefa tej instytucji. Skargi już nie trafią do ministra.

autor: Guzik Piotr

źródło: Fotorzepa

+zobacz więcej

To jedna ze zmian, jaką przynosi wchodząca dziś w życie ustawa z 3 kwietnia 2009 r. o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Nowelizacja nie oznacza wprowadzenia kolejnej instancji odwoławczej. Po prostu zamiast ministrowi zainteresowany poskarży się prezesowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Chodzi o sprawy, które dotyczą wad decyzji spowodowanych naruszeniem przepisów postępowania. Może chodzić np. o to, że decyzję wydał pracownik, który powinien być wyłączony z udziału w sprawie. Inne okoliczności to np. stwierdzenie nieważności decyzji, gdy została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie lub gdy dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną.

Właśnie w takich sprawach proceduralnych prezes ZUS zyskuje kompetencje organu wyższego stopnia w stosunku do oddziałów terenowych.

Nowelizacja nie będzie miała wpływu na tryb odwoławczy od większości decyzji. Nadal roszczeń można dochodzić przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych według zasad określonych w kodeksie postępowania cywilnego. To postępowanie skupia się na wadach decyzji wynikających z naruszenia prawa materialnego i prowadzi do orzeczenia o istnieniu bądź braku określonego uprawnienia. Chodzi o sprawy dotyczące m.in. przebiegu ubezpieczeń, ustalania wymiaru składek i ich poboru, ustalania prawa i wymiaru świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Wymienia je art. 83 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Odwołać się do sądu i ubezpieczeń społecznych można np. od odmowy emerytury lub renty.

Inaczej jest w sprawach dotyczących świadczeń przyznawanych w drodze wyjątku, a także decyzji w sprawie o umorzenie należności z tytułu składek: można się zwrócić do prezesa ZUS o ponowne rozpatrzenie sprawy, obowiązuje procedura administracyjna.

A gdy zainteresowany zechce poskarżyć się na samego prezesa ZUS? – Wówczas należy się zwrócić do organu nadzoru, zgodnie z właściwością ustrojową – wyjaśnia dr Krzysztof Wąsowski. Takim organem jest od dziś minister właściwy ds. zabezpieczenia społecznego.